کتاب کج رفتاری ریچارد تیلر

کتاب کج رفتاری نوشته ی ریچارد تیلر به ترجمه علیرضا فندرسکی و صدیقه مومن توسط نشر هورمزد منتشر شده است. این کتاب با موضوع اقتصاد رفتاری تالیف شده است. اقتصاد رفتاری شاخه‌ای از اقتصاد است که به شکل گسترده و عمیق با روانشناسی و رفتارشناسی درآمیخته و می‌کوشد رفتارهای مالی و اقتصادی انسان‌ها را درک و تحلیل کند. تیلر در این کتاب با ارائه مثال هایی ساده و حکایت هایی جذاب از قبیل ارزان شدن قیمت کود شیمیایی، خرید یک ماشین حساب، بیمه بازنشستگی و… به چگونگی شکل گیری علم اقتصاد رفتاری می پردازد. اقتصاد رفتاری شاخه ای از علم اقتصاد تلقی می شود که به بررسی مفهوم اقتصاد از دیدگاه روانشناسی و رفتار شناسی می پردازد.

توسعه اقتصاد رفتاری

کج رفتاری کتابی در مورد چگونگی توسعه اقتصاد رفتاری است. تئوری سنتی اقتصادی دهه 1970 فرض می کرد که مردم تصمیمات منطقی می گیرند. در این چشم انداز، مردم می دانند که چه می خواهند و چقدر برای آن ارزش قائل هستند. با این حال، اقتصاد رفتاری استدلال می کند که جهان توسط اقتصادها (بازیگران اقتصادی)، بلکه توسط انسان ها پر شده است. انسان‌ها غیرمنطقی هستند و همیشه نمی‌دانند چه می‌خواهند یا چقدر برای چیزها ارزش قائل هستند. از منظر اقتصادی سنتی، این باعث می شود که آنها رفتار نادرست داشته باشند.

اقتصاددانان قبلاً فکر می کردند که رفتار نادرست انسان تأثیر کمی بر تصمیمات مهم دارد، اما اکنون اقتصاددانان می دانند که این درست نیست. در واقع، رفتار نادرست انسان ها تأثیر زیادی بر امور مالی و دولت دارد. به عنوان مثال، رفتار نادرست انسانی عامل حباب مسکن و بحران مالی سال 2008 بود. اقتصاددانان رفتاری دریافته‌اند که برای درک و پیش‌بینی رفتار نادرست مردم، باید آزمایش‌ها و نظرسنجی‌هایی از افراد واقعی انجام دهند. سپس می توان از داده ها برای کمک به افراد در انتخاب بهتر استفاده کرد. بنابراین، اقتصاد رفتاری کلید سیاست عمومی بهتر است، که جهان را به سمت بهتر تغییر داده است.

تیلر در کتاب کج رفتاری انسان ها را به دو گروه تقسیم می کند، گروه نخست انسان های اقتصادی نامیده می شوند که در واقع موجوداتی هستند خیالی که تصمیمات و رفتارهای آن ها همیشه عقلانی است. و گروه دوم انسان های معمولی که رفتار و تصمیمات آن ها پیرامون احساسات و هیجاناتشان شکل می گیرد. ریچارد با ارائه مثال ها و تحلیل رفتار این دو گروه تلاش دارد انسان های معمولی را که در گروه دوم قرار دارند در مسیر تبدیل شدن به انسان اقتصادی یاری کند.

چکیده کتاب کج رفتاری

در بخش اول کتاب ریچارد استدلال می‌کند که:«انسان‌ها بدرفتاری‌های زیادی انجام می‌دهند و این بدان معناست که مدل‌های اقتصادی پیش‌بینی‌های بد زیادی انجام می‌دهند». دلیل اصلی افزودن انسان به نظریه اقتصادی، بهبود دقت پیش‌بینی‌ها است. با این حال، اقتصاد را نیز جالب می کند: «اقتصاد رفتاری جالب تر و سرگرم کننده تر از اقتصاد معمولی است. این علم ناامیدکننده است»

بخش دوم کتاب بر چیزی تمرکز دارد که اقتصاددانان رفتاری از آن به عنوان «حسابداری ذهنی» یاد می‌کنند، اگرچه ریچارد از آن به عنوان «حسابداری روان‌شناختی» یاد می‌کند. ریچارد ابتدا به نظریه هزینه فرصت نگاه می کند و می گوید در واقعیت، انسان ها نمی توانند گزینه های نامحدود را محاسبه کنند و حداکثر یک زوج را انتخاب می کنند.

انسان ها فقط به تعداد و به حداکثر رساندن مطلوبیت فکر نمی کنند، بلکه کیفیت درک شده معامله را نیز در نظر می گیرند. ابزار تراکنش توضیح می دهد که چرا مردم گاهی اوقات چیزی را نمی خرند که خاطرات عالی را برای یک عمر برای آنها به ارمغان می آورد. زیرا، به طور غیرمنطقی، آنها احساس می کنند این معامله خوبی نیست و نمی خواهند با این احساس زندگی کنند که بیش از حد برای آن پرداخت شده است. از سوی دیگر، ما اغلب چیزهایی را می خریم که حتی از آنها استفاده نمی کنیم، زیرا فکر می کنیم یک معامله عالی است.

در قسمت بعدی کتاب، ریچارد به حمله خود به ضعف های نظریه های اقتصادی ادامه می دهد و مثال ها و شواهد بیشتری ارائه می دهد که انسان ها تصمیم گیرنده منطقی نیستند. ریچارد به حوزه ای اشاره می کند که قوی ترین و ریشه دارترین بخش اقتصاد بود، یعنی بازارهای مالی. با وجود تمام بانک‌های بزرگ و تمام پول‌های در خطر، بازارهای مالی باید کارآمد می‌بودند. بنابراین، اگر روانشناسی و رفتار مالی بتواند ثابت کند که بازارهای مالی غیرمنطقی هستند، دیگر نمی توان شواهد را نادیده گرفت. و او مثال های زیادی برای نشان دادن اینکه بازارهای مالی چقدر غیرمنطقی هستند ارائه می کند.

این کتاب سپس وارد دوران کنونی می‌شود و چگونگی تأثیرگذاری اقتصاد رفتاری بر زندگی و سرگرمی‌های ما را بررسی می‌کند. ریچارد دو نمایش بازی محبوب، را پوشش می دهد و آزمایش روانی پشت این دو نمایش را بررسی می کند. هر دو نمایش رفتار غیرمنطقی انسان ها را نشان می دهد و اقتصاد رفتاری را زنده می کند.

پاراگرافی از کتاب کج رفتاری

فهرست آرزوهایم برای غیر اقتصاددان ها نیز همان رایحه را دارد. با آنکه مدارس یکی از قدیمی ترین نهادهای جامعه است، ما باز هم شیوه ی تدریس به فرزندانمان را متوجه نشده ایم. ما برای فهم نحوه بهبود به اجرای آزمایش ها نیاز داریمو چنین کاری را همین تازگی ها شروع کرده ایم. این مطلب باید چه چیزی درباره مخلوقات تازه تر از مدارس، چون بنگاه های مدرت، به ما بگوید؟ آیا دلیلی است که فکر کنیم با بهترین شیوه اداره آن بنگاه ها را می دانیم؟ وقت آن است که همه، از اقتصاددان ها گرفته تا بوروکرات ها، معلمان، و رهبران بنگاه ها، بفهمند در جهانی مملوع از «انسان های عادی» زندگی می کنند. وقت آن است که همان رویکرد داده محور عالمان را مشاغل و زندگی های خود در پیش بگیرید.

مشاهده کنید. اقتصاد رفتاری با مشاهده هایی ساده شروع شد. اگر کاسه آجیل از جلوی آدم  ها برداشته نشود، آنها بیش از اندازه می خورند. آدم ها حساب های ذهنی دارند و با همه پول ها یک جور رفتار نمی کنند. خیلی از آدم ها دچار اشتباه می شوند. با تغییر شکل نقل قولی که بیشتر آورده شد، انسان های عادی در همه جا هستند. نگاهی به اطراف بیاندازید. اولین گام برای واژگون سازی حکمت مرسوم، آن هم زمانی که حکمت مرسوم غلط باشد، عبارت است از اینکه به جهان اطراف خود نگاهی بیاندازید. جهان را آن طور ببینید که هست. نه آنطور که دیگران آروزیش را دارند.

بیوگرافی ریچارد تیلر

پرفسور ریچارد تیلر ریچارد در 12 سپتامبر سال 1945 در شهر نیوجرسی متولد شد. مادرش رزالین، معلم مدرسه بود و پدرش آلن یک حسابرس مالی حرفه‌ای. تیلر اقتصاددان آمریکایی و استاد برجستۀ علوم اقتصاد رفتاری در دانشکدۀ کسب‌وکار دانشگاه شیکاگو است. او مفتخر به دریافت جایزۀ نوبل اقتصاد در سال 2017 در شهر استکهلم سوئد شده است.

تیلر، مدرک کارشناسی اقتصاد را در سال 1967 از دانشگاه کیس‌وسترن رزرو دریافت کرد و سپس در سال‌های 1970 و 1974 مدارک کارشناسی‌ارشد و دکتری خود را در رشتۀ اقتصاد از دانشگاه روچستر اخذ کرد. استاد تیلر حدود 25 سال از عمر خود را در ادارۀ ملی تحقیقات اقتصاد، به مطالعه و‌ تحقیق درزمینۀ علوم اقتصاد رفتاری پرداخته و بی‌تردید یکی از تأثیرگذارترین اشخاص در علم اقتصاد رفتاری است.

جمع بندی

کج رفتاری یک کتاب عالی برای خواندن است. ریچارد با انرژی زیادی می نویسد و می توانید حس اشتیاق او را برای اقتصاد رفتاری و نبرد برای به دست آوردن آن را به عنوان یک علم جدی در مورد رفتار انسانی درک کنید. این کتاب آکادمیک یا سنتی نیست، بیشتر یک رمان است که خواننده را درگیر خود نگه می دارد. در حالی که شروعی که کتاب ممکن است شبیه یک اقتصاددان به نظر برسد، این کتاب به طور هوشمندانه به کاستی های تفکر سنتی اقتصادی پرداخته و نمونه های بسیار جالبی دارد. برای درک نظریه هایی که ریچارد به خوبی توضیح می دهد، لازم نیست یک اقتصاددان باشید. به همه توصیه می‌کنم این را بخوانند و ریچارد را به خاطر شکستن قالب و نوشتن یک کتاب «آکادمیک» جذاب، تحسین کنند.