کتاب پایان میانگین نوشته تاد رز

کتاب پایان میانگین، نوشتۀ تاد رز و ترجمۀ مریم جعفری توسط نشر هورمزد به چاپ رسیده است. کتابی که اثبات می­کند که تصور ما از مفهوم انسان متوسط یک واقعیت ریاضی نیست. آیا شما خودتان را بالاتر از حد متوسط می­دانید یا پایین­تر؟ آیا دوست، فرزند یا همسر شما درون­گراست یا برون­گرا؟ درست­کارید یا فریب­کار؟ درآمدتان چطور؟ بالاتر از حقوق متوسط است یا پایین­تر؟ شما چه پاسخی برای این نوع سوال‌ها دارید؟ از چه معیاری برای پاسخگویی استفاده می‌کنید؟

به­ احتمال قوی شما هم از معیارهای سنتی مثل میانگین یا رتبه­ بندی استفاده می­کنید؛ اما آیا واقعاً به این معیارها برای مقایسه اطمینان دارید یا چون همه از آن­ها استفاده می­کنند، شما هم آن­ها­ را به کار می­برید؟

میانگین؛ یک معیار تک بعدی

بیش از یک قرن است که به ما قبولانده­ اند بهترین راه برای مقایسه و ارزیابی افراد و پیشبرد فعالیت­ها و ادارۀ امور جامعه استفاده از همین معیارهاست. معیارهایی تک ­بعدی که تمرکز اصلی­شان بر میانگین و میزان انحراف از آن است. تمام نهادهای اجتماعی ما براساس محوری به نام میانگین ساخته شده‌اند.

دانشگاه­ها برای دانشجوی متوسط و سیستم مراقبت­های بهداشتی برای بیمار متوسط طراحی شده‌­اند. کارفرمایان به دنبال کارکنان متوسط هستند. دولت­ها برنامه­‌ها و فعالیت­های خود برای ارائۀ خدمات به فرد متوسط طراحی می­کنند.

اما، سال­ها بعد از پذیرش این الگو، بروز اتفاقات و حوداث ناشی از آن و تحقیقات و آزمایشات متعدد و بررسی اعداد و ارقام و آمارهای برآمده از آن­ها یک واقعیت شگفت‌­انگیز آشکار شده است. هیچ­کس در حد متوسط نیست.

همه‌ی این آزمایشات به طرز واضحی موضوعی را مطرح کرده‌اند که پایانی بر باورهای ما بود. چیزی به نام استعداد، هوش، دانشجو یا کارمند متوسط وجود ندارد. این بدان معناست که جامعۀ ما که حول محور میانگین (حد متوسط) طراحی شده و خدمت به همۀ مردم را هدف گرفته است. درواقع در خدمت هیچ­کس نیست.

همۀ ما می­دانیم که متفاوت هستیم. ما کمی قدبلندتر یا کوتاه­تر از حد متوسط (میانگین) هستیم. درآمدمان کمی بیشتر یا کمتر از حقوق متوسط است، گاهی درون­گرا و گاهی برون­گراییم. اما از کودکی قربانی متوسط­‌گرایی بوده‌­ایم.

تاد رز با اتکا بر اطلاعات و داده­‌های دقیق نشان می­دهد که:

• اگر میانگین­ ها کنار گذاشته شود.
• به استعدادهای فردی اجازۀ ظهور داده شود.

به جهان بهتری گام می­گذاریم. جهانی که گرفتار معیارهای تک ­بعدی مبتنی بر میانگین نیست. جهانی که به­ طرز شگفت ­انگیزی عادلانه و اطمینان ­بخش است.

پایان میانگین پایان درک تک بعدی انسان است

تاد رز در کتاب پایان میانگین اثبات می­کند که تصور ما از مفهوم انسان متوسط یک واقعیت ریاضی نیست بلکه نوعی ابداع انسانی است. ابداعی که یک ­و نیم قرن پیش توسط دو دانشمند اروپایی برای حل مشکلات اجتماعی زمان خودشان ساخته شد. که اتفاقاً بسیاری از چالش­های آن زمان را حل و عصر صنعتی را آسان­تر کرد و به آن شکل داد. «اما ما دیگر در عصر صنعتی زندگی نمی­کنیم. امروزه ما با مشکلات بسیار متفاوتی مواجهیم و علوم و ریاضیات ما بسیار بهتر از چیزی است که در قرن نوزدهم بود.»

تاد رز با اتکا به علم، تاریح، واقعیت­ های جدید و تجربه­ های شخصی معیارهای سنتی مقایسۀ افراد را به چالش می­کشد. او نشان می­دهد که هیچ­کدام از آن­ها برای اندازه‌­گیری استعداد و توانایی افراد درست نیستند. تاد رز در این کتاب پیشگامانه اشکالات استفاده از میانگین­ ها برای ارزیابی افراد را توضیح می­دهد. همینطور جایگزین ­های قدرتمندی برای شناسایی خصوصیات و درک رفتار انسان­ها (به ­خصوص دانش ­آموزان، دانشجویان و متقاضیان کار) ارائه می­کند.

نویسنده در کتاب پایان میانگین موفقیت ما را در گرو شخصی سازی نیازهای فردی‌مان می‌داند.تمام نیازهایی که در زوایای زندگی ما پنهان شده‌اند. از جمله طراحی آزمون‌ها، سیستم نمره‌دهی آن‌ها تا خدمات پزشکی که دریافت می‌کنیم.

آغاز فردیت افراد

تاد رز معتقد است وقت آن رسیده که به ­جای تمرکز بر میانگین­ ها و رتبه­ بندی­های تک­ بعدی، توجه خود را به فردیت افراد معطوف کنیم و برای افراد و برای چیزی که هستند ارزش قائل شویم. او به این منظور اصولی را معرفی می­کند. اصولی که از جدیدترین علوم در حوزۀ فعالیتش یعنی علوم فردی گرفته شده ­اند. این اصول کمک خواهند کرد درک کنید چه چیزی در مورد شما منحصربه ­فرد است.

مهم­تر اینکه نشان می­دهند چطور از فردیت خود برای کسب برتری و تعالی در زندگی به­ طور کامل بهره ببرید. کتاب پایان میانگین این تصور را که می­توان موفقیت افراد را با یک عدد ساده مبتنی بر میانگین یا رتبه­ بندی مشخص کرد، رد می­کند. خواه رتبۀ تحصیلی باشد یا نمره در یک آزمون استاندارد یا رتبه در محل کار.

تاد رز در این کتاب مفروضات بنیادی دربارۀ استعدادها را زیرورو می­کند. او روشی قدرتمند برای بازاندیشی در جهان ارائه می­دهد. این کتاب در سه بخش و نه فصل، با داستان­های جذاب، اطلاعات تازه و ایده ­های جسورانه­ اش سلطۀ پنهان در میانگین را آشکار می­کند. همچنین قدرت آن را زیر سؤال می­برد و ذهن ما را به روی روش­های جدیدی برای مفهوم­ سازی درباره تنوع و پتانسیل ­های انسانی باز می­کند.

او شرکت­ها و سازمان­هایی را در این کتاب معرفی می­کند. سازمان‌هایی که بدون توجه به معیارهای تک­ بعدی و فقط با تمرکز بر فردیت افراد و کمک به آن­ها در جهت شناسایی و رشد استعداد و توانایی­شان به دستاوردهای بزرگی دست یافته ­اند. این دستاوردها هم به­ نفع افراد و هم به­ نفع شرکت ها بوده است. حتی نوعی از سرمایه­ گذاری برد- برد را رقم زده است.

بخشی از کتاب پایان میانگین

«از زمان تولد تا مرگ، شما را با معیار همیشگیِ میانگین می­سنجند. بر مبنای اینکه چقدر به آن نزدیک می­شوید یا چقدر می­توانید از آن فراتر بروید، قضاوت می­شوید. مقطع و رتبۀ شما در مدرسه، از طریق مقایسۀ عملکرد شما با یک دانش ­آموز در سطح متوسط تعیین می­شود. برای قبولی در دانشگاه، رتبه و نمرات آزمون شما با متقاضی متوسط مقایسه می­شود.

برای استخدام از سوی یک کارفرما، رتبه و نمرات آزمون شما- مثل مهارت­ها و سال­ها تجربۀ کاری و حتی نمرۀ شخصیت شما- با متقاضیان متوسط سنجیده می­شود. اگر استخدام شوید، گزارش عملکرد سالانۀ شما به­احتمال خیلی زیاد باز هم شما را با کارمندان متوسط در سطح شغلی­تان مورد ارزیابی قرار می­دهد.

بیشتر ما از روی غریزه می­دانیم که نمره در آزمون شخصیت، رتبه در یک ارزیابی استاندارد، معدل کل یا رتبه ­بندی در گزارش عملکرد بازتاب ­دهندۀ توانایی­های شما، فرزندان، دانش ­آموزان یا کارمندان شما نیستند. با وجود این، مفهوم میانگین به­ منزلۀ معیاری برای اندازه­ گیری افراد چنان در ذهن­های ما جاافتاده که به ­ندرت به­ طور جدی آن را زیر سؤال می­بریم. با وجود دردسرهای گاه و بی­گاهِ ما بابت میانگین، قبول داریم که این معیار نشان­ دهندۀ نوعی واقعیت عینی دربارۀ مردم است.

اگر به شما بگویم که این شکل از ارزیابی تقریباً همیشه اشتباه بوده است، چه می­کنید؟ اینکه وقتی صحبت از درک افراد به میان می­آید، میانگین به ­احتمال خیلی زیاد نتایج اشتباه و گمراه ­کننده به بار می­آورد؟»