کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی | سعید مصباح

کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی نوشته‌ی سعید مصباح  توسط نشر هورمزد منتشر شده است. این کتاب هر دو حوزه 1) توسعه فردی و 2) توسعه کسب و کار را در بر می‌گیرد.

وی در کتاب خود به شرح این مطلب می‌پردازد که مقدمه کارآفرینی و هر حرکتی خود آفرینی است. شرح می دهد که موفقیت محصول منش ماست و برای کسب موفقیت، نیازی نیست جز درونمان، جای دیگری را بگردیم. برای کشف موفقیت باید عناصر و ارکان اساسی اش را در خود بیابیم و گسترش دهیم. به اعتقاد وی پیش‌نیاز هر موفقیت و حرکتی، آمادگی و فراهم‌آوردن بستر و زیرساخت مناسب است. بر همین اساس، کتاب به دو بخش تقسیم شده است: 1) آماده‌سازی  ۲)حرکت و کارآفرینی

در بخش اول (آماده سازی) نویسنده سعی دارد با معرفی ابزارهای کاربردی به‌صورت گام ‌به‌گام خواننده را با لایه‌های عمیق درونش آشنا نموده و با طراحی سیستمی جهت شناسایی استعدادها، ارزش‌ها، سایه‌ها و ایجاد یکپارچگی بین‌آن‌ها، قدرت تصمیم‌گیری، خلاقیت و اعتماد به‌نفس فرد را افزایش دهد. در گام بعد (حرکت) با ترسیم دورنمای کارآفرینی، شرح داستان‌ها، تجربیات و بیان نظرات اندیشمندان مختلف و تشریح پیش‌نیازهای مهم حرکت، راهنمای مناسبی را در اختیار جوانان و کارآفرینان نوپا قرار ‌‌دهد تا بتوانند قدم‌های محکمی برای ایجاد دنیای کسب‌وکار یا طی کردن جاده موفقیت بردارند.

از خودآفرینی تا کارآفرینی

با خواندن کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی در می یابید که چگونه بخشهای ناپیدای وجودتان را ببینید و چطور بخش‌هایی از وجودتان را که ازآن خود نمی‌دانید یا طرد کرده‌اید، بازپس گیرید. با مدل ذهنی و منطق تصمیم گیری‌ آشنا شده و نقش منطق و احساس را در تصمیم‌گیری‌ها خواهید یافت. همچنین با چشم سومی به نظاره مشکلات ذهن منطقی و احساسی‌تان خواهید پرداخت و در می‌یابید که بسیاری از مشکلاتِ ریشه‌دار و برخی از تصمیمات غلط، ناشی از پیله‌ای است که بر اثر برخی از خطاهای شناختی به دور ذهن پیچیده شده و برای بازکردن آن، باید سیستم ارزشی‌تان را بازتعریف کنید.

اگر در تصمیمات خود دچار تردید هستید، اگر رضایت شغلی ندارید، اگر عامل تغییر نیستید یا  حتی خود را قادر به ترک برخی از عاداتتان نمی‌دانید، مشکل از شما نیست. شما سیستم ارزشی مناسبی را برای حرکت در جاده زندگی فردی و شغلی خود طراحی نکرده‌اید یا سیستم اشتباهی برای سنجش حرکت در جاده موفقیت دارید. این کتاب  نگرش شما را دربارۀ موفقیت و حرکت تغییر خواهد داد و با طرح تمرینهای کاربردی و شرح داستانهای واقعی شما را در بازسازی سیستم ارزشی‌تان یاری خواهد رساند.

نویسنده با معرفی و تشریح قوانین معنوی و طبیعی مختلفی همچون قانون وحدت، قانون کثرت، قانون مبادله، قانون علت و معلول، نظریه حرکت جوهری و با تشریح نحوه بکارگیری این قوانین در دنیای کسب‌وکار و زندگی سعی دارد شما را برای یافتن بهترین دلیل زندگیتان و یافتن مأموریت و ارزشهای فردی‌تان، یاری رسانده و شرح دهد که چگونه با همراستا نمودن چهار عنصر 1)ارزشها و علائق 2) استعدادها و مهارتهای فرد با 3)نیاز دیگران و 4)کسب درآمد می توانید موجب افزایش رضایت زندگی شغلی و زندگی معمول خود گردید. در فصلهای دوم و سوم کتاب به تفصیل با این 4 عناصر و نحوه شناسایی وبکارگیری آنها آشنا خواهید شد. در فصل چهارم (حرکت و کارآفرینی) نویسنده شرح می‌دهد که حرکت در جهت تحقق خواسته‌ها و عمل‌گرایی، مرز بین خواستن و توانستن است. اینجا نقطه‌ای است که رؤیاپردازان از کارآفرینان جدا می‌شوند. مطالعه این فصل یاریگر شما در فرا رفتن از مرز خواستن است.

باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید منتقد باشید یا کارگردان، می‌خواهید به ‌نقد اعمال دیگران بنشینید یا روی فیلم‌نامۀ خودتان کار کنید. اگر قصد حرکت و تغییر وضع موجود را دارید با مطالعه این کتاب در می یابید که چگونه می‌توانید از مرز دانستن عبور کرده و اولین گام در راستای تحقق مأموریت و برآورده‌ساختن اهدافتان را شجاعانه و محکم بردارید. نویسنده با معرفی مفاهیمی همچون تمرکز، عشق و ایمان، سخت‌کوشی، تشخیص فرصتها، تفکر خلاق و… کلیدهای طلایی برای تلاش و فعالیت‌های اثربخش ارائه می دهد و  به شما خواهد آموخت که اگر می‌خواهید عامل تغییر باشید چگونه یقه وضع موجود را بگیرید و به شدت تکانش دهید!  او نشان خواهد داد که لازمه موثر عمل کردن انجام فعالیت بیشتر نیست بلکه ایجاد سیستم کنترل داخلی و شناسایی و حذف بسیاری از فعالیتهای غیر ضروری است.

در این کتاب با بارزترین خصوصیت های کارآفرینان و نقش ایشان در هریک از مراحل دوره عمر سازمان آشنا می شوید. او با بهره گیری از نظریه عمر سازمانها  شرح می‌دهد که شرکتها و سازمانها نیز همچون موجودات زنده، دورۀ عمری از مرحلۀ تولد تا مرگ دارند و نقش کارآفرین (بنیان‌گذار) در هرمرحله از عمر سازمان متفاوت است.

 نقش کارآفرین در مراحل ایجاد، طفولیت و رشد سریع شرکت بسیار کلیدی است. کارآفرین همچون موتور لوکوموتیو، عامل حرکت و پویایی کل شرکت است و با ضعف یا کاهش علاقه و تعهدات او در این مراحل، حیات شرکت به خطر خواهد افتاد. کارآفرین با بینش خاص خود، توانایی درک و شناسایی فرصت و ارائه ایده‌ای مناسب را دارد. او با بسیج افراد و امکانات مناسب، توان جذب منابع مختلف برای اجرایی‌کردن ایده را فراهم می‌آورد و با ایجاد تعهدات مختلف، برای ایجاد کسب‌وکار اقدام می‌کند. وی باید تا شکل‌گیری کامل شرکت، همچون سنگ زیرین آسیاب، با مشکلات اجرایی مختلف با سرسختی دست‌وپنجه نرم کند. اما در مراحل بعد (بلوغ، تکامل) کارآفرین می بایست با تمرکز بر سیستم سازی و تفویض اختیار نسبت به واگذاری اختیارات خود به دیگران اقدام نماید. اگر او از سیستم‌دهی و فرآیندمحوری پرهیز کند و بخواهد همچون مراحل ایجاد و طفولیت، عهده‌دار تمام فعالیت‌ها باشد و در تمام امور نقش‌آفرینی کند، شرکت در تلۀ کارآفرین گرفتار شده و خودِ کارآفرین گلوگاه شرکت می‌شود. همچنین اگر کارآفرین، علاقه‌مند به فعالیت بیشتر در زمینۀ تخصصی خود باشد و بدون درنظرگرفتن بلوغ سایر فرآیندهای شرکت و ایجاد زیرساخت‌ها و سیستم‌های ضروری، همچنان بر خلق محصولات جدید یا ایجاد کسب‌وکار جدید اصرار کند، شرکت در تلۀ خلاقیت گرفتار می‌شود. برای خلق شرکتی خلاق و یادگیرنده باید کارکنان آموزش داده شوند و فرهنگ یادگیری در سازمان جاری شود. کارآفرین باید روحیه و تفکر خلاق خود را در کالبد شرکت بدمد و مرحله‌به‌مرحله اجرای برخی از فعالیت‌ها را به متخصصان واگذار کند.

طالعه کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی باعث می شود:

• محکم، با تکیه بر استعدادهای فردی و با آرامشی درونی در جاده موفقیت گامهای بلندی بردارید.
•  بخشی از درونتان که از وجودش بی خبر بودید آشکار گردد و حتی به جوش آید!
• با یکپارچه سازی و متناسب نمودن  افکار، احساسات، ارزشها و اعمالتان به صورت پایدار عمل کرده و ارزش آفرین باشید.
• با انجام تمرینها و نکته‌های کتاب، ریشه تعارضات و نابسامانی تان را کشف کرده و برای بسامان کردنش قدمی بردارید.
• با داستان شیرین کارآفرینی، بارزترین خصوصیات کارآفرینان و مراحل شکل گیری یک کسب و کار و نقش کارآفرین در هر مرحله آشنا ‌شوید.
•  به الگویی مثال زدنی در محل کارتان تبدیل شوید.
• دریابید که چگونه در تلاطم رودخانه روزگار، سکان قایق زندگیتان را با آرامش و قدرت بیشتری به دست گیرید.
• با مطالعه گزیده‌ای از اشعار، داستانها و معارف ایرانی مرتبط با موضوع کتاب به سر ذوق آیید.

کاربردهای کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی:

• کتاب، متناسب با فضای کسب و کار در ایران و با بهره گیری از آموزه‌های کهن ایرانی به نگارش درآمده است و در عین حال  از داستانها، مثالها و شرح حال واقعی کارآفرینان مشهور جهان  بهره گیری شده است.
•  از بسیاری از کتابها و مقالات افراد معتبر علمی در زمینه خودشناسی و کارآفرینی بهره گیری شده است.  با بکارگیری ابزارهای معرفی شده  به‌صورت گام‌به‌گام و مرحله به مرحله با لایه‌های عمیق درونتان آشنا می‌شوید و با شناسایی استعدادها، سایه‌ها، ارزش‌ها و ایجاد یکپارچگی بین آن‌ها و با مدیریت عوامل فردی و بین فردی، توان تصمیم‌گیری، خلاقیت و اعتمادبه‌نفس تان افزوده می شود.
• در انتهای هرفصل تمرینهای مرتبط گنجانده شده است. برخی از تمرینهای کتاب، در دوره های آموزشی متعددی استفاده شده،  توسط هزاران نفر بکار گرفته شده و بازخورد مثبتی از انجامشان ارائه داده اند.
•  با معرفی پیش‌نیازهای مهم حرکت، ترسیم دورنمای کارآفرینی، شرح داستان‌ها، تجربیات و بیان نظرات اندیشمندان مختلف، راهنما و افق چشم انداز مناسبی  را در اختیار قرار می‌دهد تا بتوانید دورنمای مسیر حرکتتان را  تشخیص داده و قدم‌های محکمی برای ایجاد دنیای کسب‌وکار یا طی کردن جاده موفقیت بردارید.

• به‌منظور ایجاد کانال ارتباطی، دسترسی به امکانات بیشتر، نکات تکمیلی، تستهای مختلف، نکات آموزشی و نقطه نظرات مخاطبان در سایت اندیشکاران بارگذاری شده و تکمیل می‌شود: com

 بخش‌هایی از کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی:

چکیدۀ یافته‌هایم این است که موفقیت در کسب‌وکار، تحصیل، ورزش یا هر هدف دیگری، به سه نوع عامل وابسته است:

۱. عوامل فردی (رابطۀ فرد با خودش)؛

۲. تخصص (دانش و آگاهی در خصوص موضوع هدف یا کسب‌وکار)؛

۳. عوامل بین‌فردی (روابط فرد با دیگران).

عوامل فردی، عامل اصلی کسب موفقیت محسوب می‌شود و بر دو عامل تخصص و روابط با دیگران به‌شدت تأثیرگذار است؛ ولی بدون دو عامل دیگر، حوزۀ موفقیت به‌شدت محدود می‌شود. بر آنم شرح دهم که موفقیت محصول منش ماست و برای کسب موفقیت، نیازی نیست جز درونمان، جای دیگری را بگردیم. گوهر موفقیت در درون ماست و خیره به ما می‌نگرد؛ ولی برای کشف آن باید عناصر و ارکان اساسی موفقیت را در خود بیابیم و گسترش دهیم.

آشنایی با دیدگاه نظریۀ جوهری باعث می‌شود دریابیم کسب استعداد یا موفقیت تدریجی است. کسب استعداد، نقطه‌ای نیست که بتوانیم به آن برسیم یا آن را به دست بیاوریم؛ بلکه در طی مسیری که در راستای تحقق اهدافمان می‌پیماییم، ذره‌ذره استعدادهای جدید شکوفا می‌شود یا موفقیت‌ها و تجربه‌های جدید کسب می‌کنیم. وقتی به‌دنبال تحقق یک ارزش یا انجام‌دادن مأموریتی باشیم و در آن راستا حرکت کنیم، به‌مرور زمان استعدادهای جدیدی کسب خواهیم کرد و با به‌کارگیری استعدادها و توانایی‌های کسب‌شده و تلفیق آن‌ها به مرزهای جدیدی دست خواهیم یافت. حرکت، جوهرمان را تغییر خواهد داد.

آموختیم موفقیت دست‌یافتنی نیست، پیمودنی است. کافی است برای یافتن آن، قدم در مسیر بگذاریم و حرکت هذلولی‌وار چرخۀ ایده تا موفقیت (که در فصل سوم تشریح شد) را یک ‌بار تجربه کنیم. با جست‌وجو و یافتن استعدادها و ارزش‌های درونی‌مان، نیمی از مسیر را گذرانده‌ایم. باقی، به‌کارگرفتن این استعدادهای بالقوه در راستای خدمت به طبیعت و خدمت به خلق و بر مبنای اصول طبیعی است. در این صورت، بدون آنکه بدانیم، داریم در موفقیتمان زندگی می‌کنیم.

چه بخواهیم کارآفرین باشیم، چه کارمند، چه هنرمند یا ورزش‌کار، به‌معنای این است که می‌خواهیم از محیط امن‌مان بیرون بیاییم و پا به دنیای جدیدی بگذاریم. معنای دیگر تصمیم ما “حرکت” است. برای کسب موفقیت در هر رشته‌ای باید فعالیت‌هایی اثربخش بکنیم. حرکت و عمل‌گرایی به‌معنای تلاش و کوشش کورکورانه نیست. باید هوش و ذکاوت و ندای درونمان را با اعمالمان در هم آمیزیم. یکی از اقداماتی که اغلب ما انجام می‌دهیم، این است که کارهای غیرضروری‌مان را به بهترین وجه انجام می‌دهیم. بسیاری‌مان از صبح تا شام به کار و تلاش مشغولیم؛ اما وقتی خسته و ناتوان به خانه بازمی‌گردیم، از تلاش خود راضی نیستیم. چرخ‌دنده‌های تلاشمان هرز شده است و مؤثر عمل نمی‌کنیم. داریم در جا می‌زنیم. به‌قول معروف، وقتی مسیر اشتباه است، سریع‌تر رفتن ما را به مقصد نمی‌رساند. اگر در راستای جوهر وجودی‌مان حرکت نکنیم، در میان انبوه کارها غرق می‌شویم. قبل از حرکت، باید با چشم‌های باز، در راستای فعال‌سازی استعدادهایمان، چشم در چشمِ خواسته و هدفمان بدوزیم؛ وگرنه ربایندگان زمان به‌راحتی عمرمان را می‌دزدند و ما را از مسیر اصلی به پس‌کوچه‌های تودرتو می‌کشانند.

اما فقط خواندن و دانستن مطالب به شما کمک نخواهد کرد؛ لذا در پایان هر فصل، تمرین‌هایی طراحی کرده‌ام که انجام‌دادن آن‌ها بسیار مفید است. بدون گذاشتن زمان کافی و تمرین و پشتکار و قبل از ترسیم نقشۀ راهمان، نمی‌توانیم تغییری ایجاد کنیم و به موفقیت برسیم.

 اگر قصد ماجراجویی در دنیای کسب‌وکار را دارید، این کتاب را هم به کوله‌پشتی سفرتان اضافه کنید. زمانی که احساس می‌کنید راه را گم‌ کرده‌اید یا دشواری‌ها و مشکلات مسیر، طاقتتان را طاق کرده است یا دارید از درۀ اشک‌ها می‌گذرید، بخش‌هایی از کتاب را دوباره مطالعه کنید. عظمت خود را حفظ کنید و در مسیری که شایستۀ شماست، گام بردارید. همراهمان باشید و بگذارید راه‌اندازی کسب‌وکارتان راکمی به تعویق بیندازیم.

نویسنده کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی:

سعید مصباح دارای لیسانس مهندسی صنایع از دانشگاه علم و صنعت و جزو اولین فارغ التحصیلان فوق لیسانس مدیریت کارآفرینی دانشگاه تهران  می باشد. وی  با مشکلات راه اندازی و توسعه کسب و کارها در ایران به خوبی آشناست.

 پس از فارغ‌التحصیلی با همکاری تعدادی از هم دانشگاهیانش نسبت به  تاسیس شرکت اندیشه کاران ساعی (فعالیت در زمینه آموزش و مشاوره برنامه ریزی و کنترل پروژه و مکانیزاسیون فرآیندها) به مدت 5 سال اقدام نمود. بیش از 20 سال فعالیت در شرکتهای مختلفی نظیر تام ایران خودرو، هلدینگ گلداران، هلدینگ سرمایه گذاری هلال احمر ایران و سابقه عضویت هیئت‌مدیره در شرکتهای مختلفی نظیر اندیشه کاران ساعی، بازرگانی هلال احمر ایرانیان، هلالگستر، کشت و صنعت ایران هلال بناب، صابر و سابقه مشاوره مدیریت یا آموزش در شرکتهای مختلفی  نظیر مديريت توسعه صنايع پتروشيمي، كيش اليت ، ساپتا، نارفوم كار، محورسازان، کیان باداس،  شرکت بين المللي psp، شرکت نساجی و آموزش افراد حقیقی در کارنامه اوست.

همچنین وی سایت اندیشکاران را با هدف  کمک به جوانان ایران زمین درجهت شناسایی هرچه بهتر استعدادها و توانمندیهایشان و حرکت درمسیر تعالی و موفقیت راه اندازی نموده است و این کتاب نخستین اثر او محسوب می‌شود.

نظرات دیگران درباره کتاب از خودآفرینی تا کارآفرینی:

 این اثر، کتابی کاربردی و خواندنی است که آقای مهندس مصباح، از دانش‌آموختگان قدیمی این دانشگاه، تلاش کرده‌اند با گردآوری تکنیک‌های خلاقانه و روش‌های علمی متنوع، ابزار مناسبی در اختیار جوانانی که می‌خواهند در مسیر توسعۀ شایستگی‌های فردی، راه‌اندازی کسب‌وکار و ارزش‌آفرینی گام بردارند، قرار دهد و ایشان را آمادۀ این سفر پرماجرا و ارزشمند کنند. بهره‌گیری از مقالات و کتاب‌های معتبر، بیان داستان‌ها و تجربیات واقعی، بهره‌گیری از آموزه‌های ایرانی و اسلامی، چینش مناسب این عناصر در کنار هم و دیدگاه متفاوت نویسنده، این اثر را قابل‌تأمل کرده است.  به امید روزی که زیست‌بوم کارآفرینی در کل کشورمان ایجاد شود و جوانان این مرزوبوم به‌اتفاق هم موجب ارزش‌آفرینی در عرصه‌های مختلف جهانی شوند و شکوفایی و توسعۀ اقتصادی کشور را رقم بزنند.

دکتر جهانگیر یدالهی فارسی

 (عضو هیئت‌علمی و رئیس دانشکدۀ کارآفرینی دانشگاه تهران)