هنر گوش دادن؛ آیا شنونده خوبی هستید؟
مهارتهای ارتباطی قوی یک ویژگی ارزشمند در هر صنعتی است و خوب گوش دادن بخش اساسی ارتباط مؤثر است. ارزیابی و تقویت این مهارت در موقعیت های حرفهای و فراتر از آن میتواند مفید باشد. در این مقاله، به این موضوع می پردازیم که چرا مهارت شنیداری مهم است.
فهرست مطالب
چرا خوب گوش دادن هنر است؟
اگر بتوانید هنر گوش دادن را بهخوبی توسعه دهید، میتوانید هر بخش از زندگی خود را – اعم از حرفهای، تحصیلی، اجتماعی یا شخصی – بهبود بخشید. در این مقاله به این موضوع میپردازیم که چرا مهارتهای شنیداری بسیار مهم است. چرا پرورش آنها دشوار است چگونه آنها را بهبود بخشیم و چگونه آگاهانه گوش کنیم.
ارتباط برای همه مهم است – چه دوستان، خانواده، همکاران یا حتی غریبههایی که در طول روز با آنها ارتباط برقرار میکنید. بااینحال، افراد مختلف به روشهای مختلف ارتباط برقرار میکنند و درک این تفاوتها مهم است.
در فرهنگ پیشرفته امروزی، ارتباطات بسیار مهمتر از همیشه است، اما مردم زمان کمتری را صرف گوش دادن واقعی به یکدیگر میکنند. گوش دادن واقعی کم تر اتفاق میافتد، با اینکه برای توسعه روابط، رسیدگی به مشکلات، حصول اطمینان از درک، حلوفصل اختلافات، و افزایش دقت بسیار مهم است. وقتی در محل کار خوب گوش میدهید، کمتر اشتباه میکنید و زمان کمتری را تلف میکنید. خوب گوش دادن باعث رشد کارمندان مدبر و خودکفا میشود که میتوانند مشکلات زندگی شخصی خود را نیز حل کنند. توانایی گوش دادن همه جنبههای زندگی فرد را غنی میکند.
گوش دادن مهارتی است که بسیاری از ما آن را بدیهی میدانیم. مردم اغلب آنچه گفته میشود میشنوند، اما شنیدن با گوش دادن یکسان نیست. برای گوش دادن، ما باید تلاش آگاهانهای داشته باشیم تا نهتنها بشنویم، بلکه آنچه را که دیگران میگویند، جذب، هضم و درک کنیم.
البته، کسانی که دچار کم شنوایی یا اختلال هستند ممکن است با جنبههای خاصی از ارتباط دستوپنجه نرم کنند، بنابراین وقتی در مورد مهارتهای گوش دادن صحبت میکنیم، مهم است که به یاد داشته باشیم که اینیک فرآیند دوطرفه است. مهارتهای ارتباطی خوب یعنی در نظر گرفتن موقعیت و نیازهای طرف مقابل.
گوش دادن نهتنها ظرفیت درک و برقراری ارتباط شما را بهبود میبخشد، بلکه میتواند تجربه افراد دیگر از مکالمه با شما را نیز لذتبخشتر کند.
مهارت شنیدن بخش مهمی از ارتباط خوب است. هنگامیکه شنونده ای با دقت هستید، میتوانید شروع به بهبود روابط کنید، تصمیمات موثرتری بگیرید و سریع با دیگران به توافق برسید. در اینجا دلایل دیگری وجود دارد که چرا مهارت شنیدن مهم است:
- توانایی شما را در توجه به افکار، رفتارها و احساسات یک فرد نشان میدهد.
- قدرت شما را برای تأثیرگذاری، خدمت، ایجاد انگیزه یا توسعه مؤثر مردم افزایش میدهد
- سازمان را قادر میسازد تا با اطلاعاتی که به آنها داده میشود بهطور کارآمد عمل کند که ممکن است باعث شود آنها با روندهای بازار یا نیازهای مصرفکننده سازگار شوند.
- تعامل اولیه انسانی را تقویت میکند.
- روابط شخصی و حرفهای ایجاد میکند
مهارت گوش دادن نیز برای بسیاری از نقشهای تجاری مهم هستند مانند:
حراجی، مذاکره، مربیگری، منتورینگ، مصاحبه کردن، تحقیقات بازاریابی، تسهیل گری و مدیریت
موانع خوب گوش دادن
حواسپرتی همهجا وجود دارد: تلویزیون، رادیو، صدای ترافیک، تلفن، لپتاپ و موارد دیگر که گوش دادن با تمرکز کامل را دشوار میکند. بهعلاوه، وقتی گوش میدهیم، مستعد گوش دادن با خلبان خودکار، تکان دادن سر و موافقت بدون درک واقعی آنچه گفته میشود هستیم. درحالیکه طرف مقابل در حال صحبت کردن است، ممکن است صحبت را قطع کنیم، بر گفتگو مسلط شویم یا برای کلمات بعدی برنامهریزی کنیم. اگر دیدگاه کسی با دیدگاه ما متفاوت باشد، میتوانیم سریع قضاوت کنیم.
منفعت شخصی خواستهها و افکار ما را در خط مقدم ذهن ما حفظ میکند و گوینده را به پشت ذهن ما سوق میدهد. تعصب، تجربیات قبلی، برنامههای شخصی و خود گویی منفی، همگی میتوانند به یک ذهنیت خودمحور منجر شوند.
همچنین ممکن است با موانع روانشناختی – مانند ایجاد فرضیات نادرست، ارائه مشاوره یا تحلیل ناخواسته، انکار، و احساس ترس، بیتفاوتی، حسادت یا حالت تدافعی، ارتباط مختل شود.
راههایی برای بهبود مهارتهای شنیداری
ارزیابی مهارتهای شنیداری فعلیتان برای تعیین زمینههای بهبود میتواند مفید باشد. در اینجا چند راه برای بهبود مهارت شنیداری شما وجود دارد:
تماس چشمی را با گوینده حفظ کنید
نگه داشتن نگاه یک نفر میتواند مانند برخورد با یک هدف متحرک باشد: کسی با شما صحبت میکند، اما شما به اطراف اتاق نگاه میکنید، تلفن خود را چک میکنید یا به صفحه نمایش خود خیره می شوید. در بسیاری از موارد، گوینده ممکن است تنها بخش کوچکی از توجه شما را داشته باشد.
در بیشتر فرهنگهای غربی، تماس چشمی بخش اساسی ارتباط خوب است – البته به خاطر داشته باشید که در فرهنگهایی مانند ژاپن و کره، این تماس میتواند زورمندانه و بیادبانه باشد. درک مخاطب/سخنران و نیازهای آنها مهم است.
از روی ادب به طرف گفتگوی خود بچرخید. تمام کاغذها، کتابها، تلفنها و سایر موارد مزاحم را بردارید. به شریک زندگی خود نگاه کنید، حتی اگر او به شما نگاه نمیکند. خجالتی بودن، عدم اطمینان، خجالت، گناه، یا سایر احساسات، و همچنین تابوهای فرهنگی، میتواند افراد خاصی را از تماس چشمی در موقعیت های خاص منع کند. شما میتوانید آنها را ببخشید – اما به سهم خود، مراقب باشید.
هنگامیکه به صحبتهای شخصی گوش میدهید، باید از نگاه کردن به بیرون از پنجره، ارسال پیامک یا اسکرول کردن در تلفن خود یا اسکن کردن صفحه کامپیوتر خودداری کنید. هرگونه حواسپرتی غیرضروری را محدود کنید، توجه کامل خود را به گوینده جلب کنید و سعی کنید به او نگاه کنید. این به آنها یک نشانه غیرکلامی میدهد که نشان میدهد شما به آنچه آنها میگویند علاقهمند هستید و آنها را تشویق میکند تا به بیان خود ادامه دهند.
در نظر بگیرید که گوینده ممکن است به شما نگاه نکند زیرا ممکن است خجالتی باشد، احساس عدم اطمینان کند یا فرهنگش ممکن است از تماس مستقیم چشمی برای برقراری ارتباط استفاده نکند. شما باید به روبهرو شدن با گوینده ادامه دهید حتی اگر او به شما نگاه نمیکند.
آنچه را که گوینده میگوید تجسم کنید
به مغزتان اجازه دهید تصویری ذهنی از اطلاعاتی که میشنود ایجاد کند. اگر متمرکز بمانید و حواس شما کاملاً درگیر باشند، مغز شما کار را انجام خواهد داد – چه تصویر ذهنی باشد یا سازماندهی ایدهها. هنگام گوش دادن به مدت طولانی، روی کلمات و عبارات کلیدی تمرکز کرده و به خاطر بسپارید.
وقتی نوبت گوش دادن به شماست به آنچه میخواهید بگویید فکر نکنید. تمرین ذهنی هنگام گوش دادن بسیار دشوار است. به صحبتهای طرف مقابل کاملاً توجه کنید. درنهایت، آنچه گفته میشود را به خاطر بسپارید، حتی اگر کسلکننده یا بیاهمیت به نظر برسد. وقتی افکارتان شروع به سرگردانی میکنند، آگاهانه تلاش کنید تا دوباره تمرکز کنید.
قضاوتها را محدود کنید
بدون اینکه از گوینده در ذهن خود انتقاد کنید، در حین صحبت کردن، گوش دهید. حتی اگر پیام باعث تحریک یا هشدار شما شود، سعی کنید از فکر کردن در مورد نظرات منفی یا قضاوتی خودداری کنید زیرا این کار توانایی شما را برای گوش دادن به خطر میاندازد. شما همچنین میخواهید با ذهنی باز گوش کنید و درک کنید که آن شخص دیدگاه خود را به شما میدهد. ممکن است متوجه شوید که وقتی به صحبت کردن با شما ادامه میدهند، آنها منطقیتر میشوند و بدون گوش دادن، داستان کامل را نمیدانید.
در گوش دادن صبور باشید
همه با سرعتهای متفاوتی صحبت میکنند و اطلاعات را پردازش میکنند. اگر کسی پیام خود را بهآرامی ارائه میکند، سعی کنید صبر خود را در خود پرورش دهید و منتظر بمانید تا قبل از اینکه بخواهید با عجله او را ادامه دهید، با حدس زدن حرف بعدی که قرار است بگوید یا پاسخ دهید قبل از اتمام صحبت، صبر کنید. قطع کردن، پیام اشتباهی را به گوینده ارسال میکند. ممکن است نشان دهد که آنچه شما برای گفتن دارید مهمتر است، اینکه به آنچه آنها میگویند اهمیتی نمیدهید یا اینکه گفتگو یک رقابت است.
همچنین مهم است که از ارائه راهحل خودداری کنید. اغلب مردم فقط از شما میخواهند که گوش کنید. بااینحال، اگر ایده درخشانی دارید، ممکن است قبل از ارائه راهحل بپرسید که آیا میتوانید ایدههای خود را به اشتراک بگذارید.
برای پرسیدن سؤال منتظر مکث باشید
شما ممکن است هر چیزی را که کسی به شما میگوید درک نکنید. بهتر است منتظر بمانید تا آنها مکث کنند و از آنها بخواهید که برگردند. را مطرح کنید و توضیحی برای موضوع یا عبارتی که اشتباه متوجه شدهاید ارائه دهید.
سؤالات روشنگر بپرسید
پرسیدن سؤالات روشنگر به حفظ موضوع در گفتگو کمک میکند. شما فقط میخواهید سؤالاتی بپرسید که به درک شما مربوط میشود نه اینکه سؤالی در مورد چیزی بپرسید که به ایده اصلی که گوینده سعی در انتقال آن دارد ندارد. وقتی بدون وقفه سؤالات شفاف میپرسید، نشان میدهد که گوش میدهید، توجه میکنید و میخواهید درباره مسائل بیشتر بحث کنید.
با گوینده همدلی کنید
گوش دادن مؤثر مبتنی بر همدلی و هوش هیجانی است. اگر وقتی شخصی که با او صحبت میکنید ناراحت هستید، شنونده خوبی هستید، هنگامیکه ابراز خوشحالی میکند خوشحال میشوید و وقتی نگرانیهای خود را بیان میکند میترسید. شما میتوانید این را از طریق حالات چهره و کلمات خود نشان دهید.
برای داشتن همدلی، باید خود را بهجای دیگران بگذارید و به خود اجازه دهید احساس کنید که در آن لحظه بودن چگونه است. دستیابی به این امر دشوار است و نیاز به تلاش و تمرکز زیادی دارد. صرفنظر از این، کیفیت تعاملات شما را بینهایت افزایش میدهد. همدلی کردن برای گوش دادن مؤثر ضروری است.
به نشانههای غیرکلامی توجه کنید
ارتباط غیرکلامی، به استثنای ایمیل، بیشترین ارتباط مستقیم را تشکیل میدهد. ما میتوانیم بدون نیاز به گفتن، اطلاعات زیادی در مورد یکدیگر به دست آوریم. لحن صدای یک نفر، حتی از طریق تلفن، میتواند تقریباً به اندازه آنچه میگویند، در مورد آنها صحبت کند.
یک حالت دور چشم، چرخش دهان یا بالا بردن شانه ها میتواند نشان دهنده اشتیاق، بی حوصلگی یا عدم تائید زمانی باشد که با کسی رو در رو هستید. شما نمیتوانید این نشانه ها را نادیده بگیرید. به یاد داشته باشید که کلمات تنها بخشی از پیام را منتقل میکنند.
باز هم، مهم است که به این نکته اشاره کنیم که زبان بدن میتواند بین فرهنگها متفاوت باشد، و افراد نوروتیپیک ممکن است نسبت به برخی از افراد دارای تنوع عصبی راحتتر آن را درک کنند.
برخی از ارتباطاتی که بین افراد برقرار میشود غیرکلامی است. شما میتوانید از طریق زبان بدن و لحن صدای کسی که با شما ارتباط برقرار میکند چیزهای زیادی در مورد آنها یاد بگیرید. تشخیص کسالت، اشتیاق یا تحریک در صورت افراد هنگام صحبت کردن، بسته به چشمها، دهان و موقعیت شانهها آسان است؛ بنابراین، گوش دادن شامل توجه به نشانههای غیرکلامی نیز میشود. این به شما کمک میکند تا بر اساس آنچه یک فرد در حال صحبت با شما است، استنتاج کنید.
بازخورد خود را به گوینده ارائه دهید
احساسات گوینده را منعکس کنید تا نشان دهید که دیدگاه او را درک میکنید. اگر احساسات گوینده پنهان یا نامشخص است، گاهی اوقات مهم است که پیام او را تکرار کنید تا مطمئن شوید که متوجه شدهاید. بهسادگی سر تکان دهید و درک خود را با حرکات صورت مناسب و صداهای تائید بهموقع نشان دهید.
شما باید به گوینده نشان دهید که درحالیکه با شما صحبت میکند، بهجای خیالپردازی، دنبال رشته افکار او هستید. همیشه درک خود از دستورالعملها را در موقعیتهای کاری، چه در محل کار و چه در خانه، دوباره بررسی کنید
بازخورد میتواند کلامی و غیرکلامی باشد. میتوانید از بازخورد شفاهی با گفتن جملاتی مانند «میفهمم که مشکل است« یا “OK” استفاده کنید. میتوانید از نشانههای غیرکلامی مانند تکان دادن سر و استفاده از حالات صورت مناسب استفاده کنید.
هدف این است که سیگنالهایی را به گوینده بفرستید تا آنها بدانند که شما فعالانه گوش میدهید. در شرایطی که شخصی به شما وظایفی میدهد، مطمئن شوید که فهرست کارها را برای گوینده تکرار میکنید تا بدانند شما میدانید چهکاری باید انجام دهید. نوشتن آنچه میگویند نیز نشاندهنده توجه است.
گوش دادن را تمرین کنید
شما میتوانید با آگاهی از کاری که انجام میدهید وقتی کسی با شما صحبت میکند، گوش دادن را تمرین کنید. این کار را با نوشتن چیزهایی که پس از یک تعامل حضوری با کسی شنیده، فهمیده و تصدیق کردهاید، انجام دهید، یا به کتابهای صوتی یا پادکستها بدون هیچ متنی گوش دهید. سعی کنید به کلیپهای چهاردقیقهای گوش نکنید و آنها را دوباره پخشکنید تا ببینید چقدر اطلاعات میتوانید حفظ کنید. این به شما کمک میکند تا از نقش خود بهعنوان دریافتکننده اطلاعات آگاهتر شوید و میتواند مهارتهای ارتباطی شما را افزایش دهد.
…
تمام تکنیکهای ذکرشده در بالا را میتوان در موقعیتهای شخصی و حرفهای به کاربرد. برخی ممکن است در زمانهای خاصی مرتبطتر باشند، اما اگر آنها را عملی کنید، متوجه میشوید که حواستان بیشتر است و مردم راحتتر با شما صحبت میکنند.
همانطور که گفته شد، مهم است که در مورد سبکهای ارتباطی و نحوه برخورد افراد مختلف با آنها ذهن بازداشته باشید. در زندگی کاری و شخصی خود، احتمالاً با افرادی با طیف وسیعی از تجربیات و سوابق روبرو خواهید شد، بنابراین ارزش دارد که هنگام برقراری ارتباط با دیگران، این موارد را در نظر بگیرید.
بیشتر بخوانید: کتاب هنر و دانش گوش دادن