کتاب مثبت اندیشی سمی نوشته ویتنی گودمن

مثبت‌ اندیشی سمی چیست؟ چقدر با مفهوم مثبت اندیشی آشنایی دارید؟ آیا تا به حال در شرایطی قرار گرفته‌اید که هیجانات و احساسات دشوار و چالش‌برانگیزی را در شما ایجاد کرده باشد؟ آیا تا به حال لحظاتی سرشار از درد و رنج را تجربه کرده‌اید؟ واکنش اطرافیان شما در چنین شرایطی چیست؟ شرط می‌بندم جملاتی نظیر «نیمۀ پر لیوان را ببین»؛ «حتما حکمتی در این اتفاق وجود دارد»؛ « مثبت فکر کن»؛ «به چیزهایی که داری فکر کن»؛ «شادی یک انتخاب است» را زیاد شنیده‌اید.

شنیدن این جملات چه احساسی در شما به وجود آورده؟ گرچه نیت دوستان و نزدیکان شما از گفتن چنین جملاتی خوب است و می‌خواهند نور امید را در دل شما روشن کنند، اما احتمالا حالِ شما با شنیدن این عبارت‌های کلیشه‌ای نه‌تنها بهتر نشده بلکه ممکن است احساس ناراحتی بیشتر یا حتی احساس شرم کنید و از صبحت کردن درباره شرایطی که در آن قرار دارید و احساساتی که تجربه می‌کنید، خودداری نمایید؛ چراکه ممکن است منفی‌گرا یا ناسپاس به نظر برسید.

اولویت بندی کنید

بیشتر ما این روزها از طرق مختلف برای مثبت‌ اندیشی و شاد بودن تحت فشار قرار می‌گیریم. با صفحات مجازی، کارگاه‌های آموزشی و به اصطلاح مربیانی روبه‌رو می‌شویم که مثبت‌ اندیشی را به شیوه‌های مختلف رواج می‌دهند و از ما می‌خواهند در هر شرایطی نگرش مثبت خود را حفظ کنیم.

دائما به ما می‌گویند که نیمۀ پر لیوان را ببینیم و خدا را شکر کنیم چون اوضاع می‌توانست بدتر از این باشد؛ می‌گویند کلید دستیابی به شادی این است که تمام منفی‌ها- افکار و افراد منفی- را از زندگی خود حذف کنیم و در مواجهه با بیماری، شکست، فقدان و یا هر چالشی از ما انتظار می‌رود که مثبت‌اندیش باشیم و احساسات منفی را کنترل کرده یا آن‌ها را نادیده بگیریم و به زندگی ادامه دهیم؛ اما آیا واقعا شادی و آرامش فقط در سایۀ تفکر مثبت به دست می‌آید؟

آسیب های تفکری به نام مثبت اندیشی سمی

تفکر مثبت‌ اندیشی سمی همان‌طور که از نامش پیداست شکل ناسالم تفکر مثبت است. این اندیشه به این معناست که مهم نیست شرایط چقدر وخیم یا دشوار باشد. شما باید در هر شرایطی نگرش مثبت خود را حفظ کنید و خوش‌بین بمانید. مثبت‌ اندیشی سمی تفکر مثبت را به‌صورت افراطی رواج می‌دهد و با احساسات ناخوشایند مقابله نمی‌کند بلکه آن‌ها را انکار و سرکوب می‌نماید.

مثبت‌ اندیشی سمی می‌تواند به کسانی که دوران سختی را در زندگی می‌گذرانند آسیب وارد کند، چراکه آن‌ها را وامی‌دارد به‌جای بیان احساسات واقعی خود و انتظار برخورداری از حمایت و همدلی اطرافیان، احساسات چالش‌برانگیز خود را نادیده گرفته و یا آن‌ها را انکار کنند.
با این توضیحات شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که مثبت‌ اندیشی سمی واقعا چیست؟. اصلا مفهوم مثبت‌اندیشی که این روزها به هدف و وظیفه تبدیل شده و به‌عنوان درمان همۀ دردها و به روش‌های مختلف ترویج می‌شود، چطور می‌تواند مسموم باشد؟ روش‌های شناسایی مثبت‌اندیشی سمی و راه‌های مقابله با آن کدام است؟

واکاوی مثبت اندیشی

کتاب مثبت‌ اندیشی سمی نوشتۀ ویتنی گودمن، کتابی ساده، قابل درک و کاربردی است و پاسخ‌ تمام این پرسش‌ها را در خود دارد. این کتاب به تاریخچه ظهور و اثرات منفی مثبت‌ اندیشی افراطی می‌پردازد و سرنخ‌ها و روش‌هایی برای شناسایی و مقابله با مثبت‌اندیشی سمی در اختیار خواننده قرار می‌دهد. این کتاب باعث می‌شود روش‌هایی را که از طریق آن‌ها و به اسم جستجو برای شادی و رضایت، احساسات و نیازهای خود را سرکوب ‌می‌کنید، بازبینی کرده و با دیدگاه جدیدی به آن‌ها بپردازید.

بخشی از کتاب مثبت اندیشی سمی

«… اجازه بدهید یک موضوع را روشن کنم: مثبت‌ اندیشی اصلاً بد نیست. درواقع، وقتی درست استفاده شود، عالی است. کارشناسان بر این موضوع اتفاق‌نظر دارند که احساسات مثبت مثل سپاسگزاری، رضایت، خوش‌بینی و اعتمادبه‌نفس می‌توانند طول عمر ما را افزایش دهند و سلامتی‌مان را بهبود ببخشند.

بسیاری از این ادعاها مبالغه‌آمیزند، اما مثبت‌ اندیشی ارزشمند است. افرادی که احساسات مثبت بیشتری دارند، به‌احتمال زیاد روابط اجتماعی غنی‌تری دارند، فعال‌ترند و در فعالیت‌هایی مشارکت می‌کنند که باعث بهبود بیشتر سلامتی‌شان می‌شوند. من فکر می‌کنم همه ما می‌توانیم بر سر این موضوع توافق کنیم که اگر احساس مثبت یک سرچشمه اصیل و واقعی داشته باشد، باعث سلامتی می‌شود.
اما جایی در میانۀ راه، ما به این اندیشه برخوردیم که مثبت‌‌نگر بودن یعنی شما یک ربات هستید. رباتی که مجبور است همه‌چیز را به معنی واقعی کلمه خوب ببینید. ما مثبت‌نگری را به خودمان تحمیل می‌کنیم زیرا جامعه می‌خواهد این کار را انجام بدهیم و هر کاری غیر از این به معنی شکست فردی است.

منفی‌نگری را دشمن می‌دانیم و وقتی تسلیم آن می‌شویم خودمان و اطرافیانمان را تنبیه می‌کنیم. اگر مثبت‌اندیش نباشید، به این معنی است که به‌اندازه کافی تلاش نمی‌کنید. اگر مثبت‌اندیش نباشید، برای معاشرت کردن آدم خسته‌کننده‌ای هستید…
من می‌دانم که مردم از تحمیل مثبت‌نگری در لحظات دشوار زندگی خسته‌ شده‌اند. اما مقابله با آن و زیر سؤال بردن آن به‌طور علنی مثل این است که در خلاف جهت نیرویی قدرتمند و فراگیر حرکت کنیم. باوجوداین، بیایید این کار را انجام دهیم.»

سخن مترجم کتاب مثبت اندیشی سمی

حال خوب، انرژی مثبت، خوش‌بینی و اجتناب از منفی‌گرایی را ویژگی‌های افراد مثبت، قوی و موفق در جامعه می‌دانند. هزاران جلد کتاب خودیاری و روان‌کاوی مثبت، ساعت‌ها سخنرانی مربیان و سخنرانان انگیزیشی با فریاد و خنده‌های ناتمام ما را تشویق می‌کنند که آن خصوصیات را در خود پرورش دهیم. آن ها مدام به ما می‌گویند که تا شادی و رضایت فقط به اندازه یک تفکر مثبت فاصله داریم. اکثر متون مربوط به مثبت‌ اندیشی به شما می‌گویند که با تغییر افکارتان به‌سادگی می‌توانید زندگی‌ خود را تغییر دهید.

ویتنی گودمن این باور را به چالش می‌کشد و برای اثبات نادرستی آن به تحقیقات علمی اتکا می‌کند. او در ابتدای کتاب مثبت اندیشی سمی توضیح می‌دهد که به هیچ‌وجه مخالف مثبت‌ اندیشی نیست. آنچه او به چالش می‌کشد تمرکز صرف بر مثبت‌اندیشی به‌عنوان راه‌حل تمام مشکلات، نادیده گرفتن شرایط موجود و سرکوب احساسات دشوار به بهانۀ پرهیز از حال بد و جستجو برای شادی و حال خوب است.

او این پرسش را مطرح می‌کند که اگر کلید رضایت و شادی مثبت‌اندیشی صرف است، چرا اکثر مردم امریکا احساس خوشبختی و رضایت نمی‌کنند. نویسنده به این نکته اشاره می‌کند که مثبت‌اندیشی سمی تجربه‌ها و شرایط دردناک افراد را نادیده می‌گیرد. باعث ایجاد شرم و احساس تنهایی در او می‌شود.

رهایی از مثبت اندیشی سمی

کتاب مثبت اندیشی سمی مشتمل بر 9 فصل است و هر فصل روایت مشکلات یکی از بیمارانش است. که موضع و اندیشه‌های او را در رابطه با مثبت‌ اندیشی بررسی و تاثیرات آن را بر فرد و اطرافیان آشکار می‌کند. در پاسخ به این سوال که این کتاب مناسب چه کسانی است؟. باید گفت این کتاب مخصوص کسانی است که در جستجوی مدام برای شادی هستند. نیازها و احساسات خود را نادیده می‌گیرند و برای تمام اتفاقات بد و ناگواری که در زندگی پیش می‌آید، خودشان را مقصر می‌دانند.

این کتاب برای کسانی است که نسبت به مباحث خودیاری، افکار و کلیشه‌های مثبت وسواس دارند. یعنی با وجود تمرکز مداوم بر آن هنوز نتیجۀ قانع‌کننده‌ای دریافت نکرده‌اند. با مطالعه کتاب مثبت اندیشی سمی یاد می‌گیرید از جستجوی بی‌وقفه برای شادی دست بردارید. می‌آموزید که گاهی اوقات دیدن نیمۀ خالی لیوان بیش از نیمۀ پر آن می‌تواند برای شما مفید باشد.

به قول کَرولاین دونر- نویسندۀ کتاب لعنت به رژیم غذایی، این کتاب ثابت می‌کند «مثبت‌نگری به هر قیمتی نتیجۀ معکوس دارد؛ کتابی که به ما یاد می‌دهد چطور به‌جای انکار درد آن را درک کنیم. مثبت‌ اندیشی سمی پادزهری برای روان‌شناسی عامه‌پسند سطحی است که محدودیت‌های مثبت‌ اندیشی و شکرگزاری را نشان می‌دهد و ما را تشویق می‌کند فراز و نشیب‌های زندگی را با آغوش باز بپذیریم و را‌های واقعی‌تر و مفیدتری برای مثبت‌ اندیشی در اختیار ما قرار می‌دهد…»

پیشنهاد کتاب‌های بیشتر از نشر هورمزد:

1.  48 قانون قدرت نوشته رابرت گرین
2. هنر و دانش گوش دادن اسکار تریمبولی
3. عادتهای اتمی نوشته جیمز کلیر
4. هنر جنگ نوشتۀ سان تزو
5. قدرت عادت نوشته چارلز داهیگ
6. بازی بلندمدت نوشته دوری کلارک
7. فریلنسر شوید تا به آزادی برسید نوشته الکساندرا فاسولو
8. ما ساده نیستیم نوشته کریستوفر چابریس و دنیل سایمونز
9. قدرت احساسات منفی نوشته تاد کاشدن و رابرت بیزواس
10. دیجیتال عزیز به قلم کریستی گودوین
11. از فرسودگی تا آسودگی نوشته خانم ملو کلارکو
12. حرفه و خانواده نوشته خانم کلودیا گلدن
13. کتاب سقلمه نوشته ریچارد تیلر
14. هفت عادت مردمان